Fitch’in not açıklaması piyasaları etkiledi

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye’nin pozitif olan kredi notu görünümünü durağan’a düşürdü. Fitch, Türkiye’nin kredi notunu ise BB+ olarak teyit etti.

Kurumdan yapılan açıklamada, görünümün revize edilmesinin makro risklere yönelik kısa vadeli riskleri yansıttığı belirtildi.

Açıklamayla birlikte dolar, 1.87 TL’ye doğru hareketlenirken, İMKB 100 Endeksi’ndeki kayıplar da yüzde 2’ye yaklaştı.

Karara ilişkin konuşan Fitch Ratings Türkiye Genel Müdürü Botan Berker, “Kısa vadede yurtdışı piyasalardaki beklentiler çok olumlu değil ve bunun yayılmacı etkilerinin çok pozitif olmayacağını düşünüyoruz” ifadesini kullandı.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye’nin ”BB ” olan yerel ve yabancı para cinsinden uzun vadeli kredi notunu teyit ederken, not görünümün ”pozitif”ten ”durağan”a çevirdi.

Kuruluştan yapılan açıklamada, Türkiye’nin kısa vadeli yabancı para cinsinden ”B” olan kredi notunu ile ”BBB-” olan ülke tavanı notu teyit edildi.

Kuruluş, not görünümünün revize edilmesinde, yüksek düzeydeki cari açığını azaltmaktaki güçlüklerle karşı karşıya bulunan Türkiye’nin makroekonomik istikrarında kısa vadeli risklerde artış olması ile enflasyon hedefinin beklentilerin üzerinde olmasından kaynaklandığını vurguladı.

Fitch’in EMEA Bölge Sorumlusu Ed Parker, bununla birlikte Türkiye’nin kredi notlarının olumlu borç dinamikleri, sağlıklı potansiyel büyüme oranı ve güçlü bankacılık sektörüyle desteklendiğine işaret ederek, Türkiye’nin yumuşak bir iniş sağlaması ve kısa vadede makroekonomik riskleri azaltması halinde kredi dinamiklerinin yukarı yönlü gerçekleşebileceğini ifade etti.

Türkiye’nin, düşük tasarruf oranlarına sahip olması ve önemli dengesizliklere çözüm üretmeksizin güçlü büyümeyi sağlayamayabileceği için makroekonomik performanısının çok dalgalı olduğuna işaret eden kuruluş, Türkiye’nin ekonomisinin banka kredilerinde yıllık bazda yüzde 36’lık artışın, gayri safi yurtiçi hasılada çift haneli büyümeyi desteklemesi ve artan enflasyon ve cari açıktaki yükselişle birlikte ekonominin ”aşırı ısındığına” dikkat çekti.

Geçen aylarda ekonomik faaliyetlerde ve kredi artışında yavaşlama olduğunu belirten kuruluş, Türkiye ekonomisinin bu yıl yüzde 7,5 ve gelecek yıl yüzde 2,2 büyüyeceğini tahmin etti. Fitch, 2013 yılında ise ekonominin yüzde 4,5 büyüyeceğini, enflasyonun düşeceğini ve cari açığın azalacağını öngördü.

Büyük dış finansman ihtiyacının ülkeyi küresel görünümdeki kötüleşmede kırılgan hale getirdiğini ve makroekonomik düzenlemelerde aşağı yönlü riskler bulunduğu ifade eden Fitch, Türkiye’nin geçen yıl yüzde 6,5 olan cari açığının bu yıl yüzde 9,8 seviyesine çıkacağını ve 2012 yılında ise yüzde 7,6 seviyesine gerileyeceği kaydedildi.

Bu yıl şimdiye kadar cariye açığın finansmanında kısa vadeli ve portföy borç girişleri ile azalan yabancı varlıkların hakim olduğu, bunun da ülkeyi küresel finansal koşullardaki kötüleşme karşısında kırılgan hale getirdiği belirtildi.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye’nin ”BB ” olan yerel ve yabancı para cinsinden uzun vadeli kredi notunu teyit ederken, not görünümün ”pozitif”ten ”durağan”a çevirdi.

Kuruluştan yapılan açıklamada, enflasyonun önemli oranda yüksek ve ”BB” seviyesindeki diğer ülkelere göre daha dalgalı olduğu belirtilerek, 2011 yılı enflasyonunun TCMB’nin yüzde 5,5 olan hedefinin üzerinde yüzde 9,2 olacağı tahmin edildi.

Türkiye’nin güçlü ve iyileşen kamu finansmanının kredi notu için anahtar destek olduğuna işaret eden Fitch, geçen yıl gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYH) yüzde 3,3’ü seviyesindeki genel hükümet bütçe açığının bu yıl yüzde 1,3’e seviyesine gerilemesini beklediğini bildirdi.

Geçen yıl GSYH’nin yüzde 42 seviyesindeki kamu borcunun bu yılın sonunda yüzde 40’a gerileyeceği, orta vadede azalmaya devam edeceği kaydedildi.

Düşük faiz maliyetleri ve vadesi gelmiş borçların uzatılmasının Türkiye’nin mali finansman ihtiyacını azalttığı, göreceli olarak yerel sermaye piyasalarını finansman esnekliği sağladığı vurgulandı.

Kredi notlarının yeterli sermayeye sahip karlı bankacılık sektörünce desteklendiğini belirten Fitch, Türkiye’nin kişi başına düşen milli gelirinin ”BB” seviyesindeki ülke ortalamasının üzerinde olduğu, iş dünyasının ve idarenin güçlü olduğunu bildirdi.

Fitch, politik risklerin Türkiye’nin notu üzerinde baskı yarattığı uyarısında bulundu.

Türkiye’nin ”yumuşak iniş” yapabilmesi, enflasyonun hedefler doğrultusunda gerçekleşmesi ve cari açığın daha sürdürülebilir seviyeye gelmesini ülkenin kredi notunda yükselmeye yol açabileceği vurgulandı.

Ancak ”ödemeler dengesi krizi” gibi ciddi makroekonomik ya da finansal istikrarsızlıklar ve dış şoklar ya da iç politik hataların neden olacağı resesyon ya da enflasyonun düşürülmesinde başarısızlığın Türkiye’nin kredi notunda negatif harekete yol açacağı uyarısında bulunuldu.

FITCH İÇİN NE DEDİLER?

Global Menkul Değerler Strateji Müdürü Gökhan Uskuay

Global Menkul Değerler Strateji Müdürü Gökhan Uskuay, Fitch’in Türkiye’nin kredi görünümü durağana çevirmesinin nedenini ”Biraz daha Türkiye’yi izleyip 2012 içinde de değerlendirip, ona göre Türkiye’yi ‘yatırım yapılabilir’ kategoriye yükseltmek” olarak açıkladı.

Uskuay, Fitch’in Türkiye’nin kredi not görünümünü ”pozitif”ten ”durağan”a çevirmesini şöyle değerlendirdi:

”Türkiye ile ilgili herhangi bir şekilde not artırımı beklentilerini öteleyen bir gelişme. Buradaki saydığı sebepler, cari açığı azaltmakla ilgili sıkıntılar, kısa vadeli ekonomiye ilişkin riskler… Biraz daha beklemeye alma, biraz daha izleme noktasında. Şimdiye kadar not artırımına en yakın olan Fitch’ti. Döviz cinsi kredi notu artırımı ilk sıradaydı. Zaten ilk etapta piyasaya bakıldığı zaman piyasa çok hızlı bir şekilde olumlu tepki verdi. Çünkü Fitch’den not artırımı bekleyen bir piyasa vardı. Pozitif olduğumuz için bundan sonraki notun bir üstü ‘yatırım yapılabilir’ seviyeydi.

Fitch’in görünümü indirmesinin nedeni, biraz daha Türkiye’yi izleyip 2012 içinde de değerlendirip, ona göre Türkiye’yi ‘yatırım yapılabilir’ kategoriye yükseltmek. Bu, sadece sadece sürecin biraz daha uzatılması, dünyadaki ekonomik gidişata göre Türkiye’nin nasıl performans koyacağını izlemek amacıyla kendilerini geri çekmeleri.”

Garanti Yatırım Ekonomisti Gizem Öztok Altınsaç

Garanti Yatırım Ekonomisti Gizem Öztok Altınsaç, Fitch’in Türkiye’nin kredi not görünümünü ”pozitif”ten ”durağan”a çevirmesine ilişkin olarak, ”Açıklamadan ortaya çıkan sonuç, enflasyon kalıcı olarak düşmediği ve cari açık riski ortadan kalkmadığı sürece Türkiye’nin notu artmayacak” dedi.

Altınsaç, yaptığı değerlendirmede, Fitch’in özellikle kısa vadeli risklere dikkat çektiğine değinerek, Fitch’in aldığı kararın, ”zaten piyasanın bildiklerinin altını tekrar çizmekten öteye gitmediğini” belirtti. Altınsaç, ”Dolayısıyla çok da şaşırtıcı ya da abartılacak bir karar değil. Yine de risklerin yükseldiğinin altının çizilmesi piyasaya satış getiriyor” dedi.

Altınsaç, teknik olarak Türkiye’nin notunun artması için görünümün illa ki pozitif olması gerekmediğine işaret ederek, şunları kaydetti:

”Açıklamadan ortaya çıkan sonuç; enflasyon kalıcı olarak düşmediği ve cari açık riski ortadan kalkmadığı sürece Türkiye’nin notu artmayacak. Enflasyon (TL daha fazla değer kaybetmezse) ancak önümüzdeki yılın ikinci yarısından itibaren kademeli düşmeye başlayacak. Cari açık ise önümüzdeki yıl düşse dahi (75 milyar dolardan 55 milyar dolara) halen GSYH’nin yüzde 7’sine yakın bir oranda seyredecek.

Önümüzdeki yıl global finansal koşulların daha da zor olma ihtimali yüksek. Dolayısıyla Türkiye muhtemelen çok daha düşük bir cari açığı fakat bu sefer çok daha zor global koşullarda finanse etmek durumunda kalacak. Bu da TL üzerinde baskının süreceği anlamına geliyor. Ekonominin gidişatına ve büyümenin seyrine ilişkin belirsizlik de tam buradan kaynaklanıyor.

Eğer önümüzdeki yıl Türkiye tüm bu bahsi geçen konularla büyümede ciddi bir sert iniş yaşamadan baş edebilirse -ki biz büyümenin ciddi anlamda yavaşlamasını bekliyoruz, 2012 için yüzde 1,5- ancak o zaman not artışı gelir.”

ING Bank Başekonomisti Sengül Dağdeviren, Fitch’in, Türkiye’nin kredi not görünümünü ”pozitif”ten ”durağan”a revize etmesinin çok ”şaşırtıcı” olmadığını ifade ederek, ”Kalıcı bir etkiden daha çok, Türkiye’nin ileriye yönelik istikrarında cari açığın önemini tekrar söylemiş oluyor” dedi.

Sengül Dağdeviren, Fitch’in kararına ilişkin AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, böyle bir belirsizlik ortamında Türkiye’nin cari açığının çok yüksek seyretmesi nedeniyle ekonomideki yavaşlamanın çok hızlı gelmediğini gördüklerini belirterek, şunları kaydetti:

”(Bu karar) çok şaşırtıcı gelmedi. Cari açığın yüksek kalıyor olması, zaten 2 haneli seviyeye ulaştı. Çok şaşırtıcı değil. Çok kırılgan bir dünya yapısı var. Cari açık da önemli bir risk. Türkiye, yatırım kategorisindeki ülkelerle eşdeğer fiyatlandığı için kalıcı bir etkiden daha çok, Türkiye’nin ileriye yönelik istikrarında cari açığın önemini bir miktar tekrar söylemiş oluyor.”