Ağız Kokusu Neden Olur Nasıl Önlenir?

Ağızda oluşan çirkin ve hoş olmayan kokuya ağız kokusu ya da bilimsel adıyla halitosis adı verilir. Ağız kokusu bir hastalık olarak tanımlanamaz. Ancak insanların ağzında oluşan ağız kokusu çok önemli hastalıkların habercisi olabilir. Ağız kokusu patolojik ve fizyolojik olarak iki şekilde meydana gelebilir. Fizyolojik ağız kokusu sindirim kanalında biriken gazlardan, dil sırtında üreyen bakterilerinden ya da beslenme alışkanlıklarından kaynaklanan nedenlerden oluşan kokulardır. Patolojik ağız kokusu ise gerçek ağız kokusu yani gerçek halitosistir. Bu tür ağız kokusunu yaşayan kişiler ya bunun farkında olmazlar ya tolere ederler ya da bu ağız kokusunu kabul ederler.
Ağız kokusunun nedenleri nelerdir?
Sinüs ve akciğer kaynaklı enfeksiyonlar sonucunda ağız kokusu meydana gelebilir.
Şeker hastalığı aseton kokusuna benzer bir ağız kokusu oluşturabilir.
Böbrek yetmezliği rahatsızlığı balık kokusuna benzer bir ağız kokusuna neden olabilir.
Karaciğer yetmezliği ağız kokusuna neden olabilir.
Metabolizma bozuklukları zaman zaman meydana gelen kötü bir balık kokusunu andıran ağız kokusuna sebep olabilir.
Diyet yapma, aç kalma, ağız kuruması, oruç tutma gibi durumlar kötü bir ağız kokusuna sebep olabilir.
Ağız kokusu nasıl engellenir?
Dişlerin ve diş etlerinin korunması: Dişlerde çürük oluşması ve diş eti iltihaplarının olması, ağız kokusunun en önemli nedenleri arasındadır. Ağız içinde oluşan herhangi bir enfeksiyon bakteri üremesine neden olacağından her zaman ağız kokusu yapar. Diş ve diş eti hastalıkları da ağız içinde bakteri üremesine sebep olduğundan kötü bir kokuya neden olur. Bu yüzden rutin olarak diş hekimi ziyaretleri yapılmalı, diş sağlığına ve diş bakımına gereken özen gösterilmelidir.

Aşağıdaki videoda nedenleri ve tedavi seçenekleri anlatılmaktadır.

Bunun dışında önleme yöntemleri aşağıdaki gibidir:

Ağız içindeki eski protez ve köprüler: Ağız içinde zamanla eskiyen köprü ve diş protezleri gıda artıkalrının birikmesine neden olacağından ağızda kötü kokuya sebep olabilir. Bu durumda diş hekimine giderek gereken yenilenmenin yaptırılması, gerekenlerin değiştirilmesi ve eksik olan dişlerin uygun şekilde tedavisinin yaptırılması gerekir. Ağız kokusunu önlemenin ilk aşaması, dişlerin bakımının yapılması ve diş sağlığının korunmasıdır.

Sakız çiğnemek: Ağız içinde oluşan tükürük salgısı ağız kokusu ile savaşmanın en başarılı olduğu yöntemdir. Tükürüğün içeriğinde yemek parçacıklarını yerinden sökerek mideye gönderecek güçlü enzimler ve etkili bakteri öldürücü antibiyotikler bulunmaktadır. Bu yüzden diyabet gibi bazı hastalıklarda ve pek çok ilacın yan etkisi olarak meydana gelen ağız kuruluğu her zaman kötü kokulu olur. Bunun nedeni bu durumlarda ağızda tükürük salgısının olmamasıdır. Sabahları uyandığınızda genellikle ağzınızın kötü koktuğunu farketmişsinizdir. Bunun da nedeni gece boyunca tükürük salgısının azalması ve ağız içinde kalan gıda parçacıklarının uzun süre burada kalmasıdır. Şekersiz sakız çiğneyerek tükürük salgınızı arttırabilir ve ağız içi temizliğinize yardımcı olabilirsiniz. Bu konuda naneli şekerler ve şekerli sakızlar pek işe yaramaz ve durumu daha da güçleştirebilir. İçeriğinde xylitol bulunan sakızlar ağız kokusunun önlenmesi için sizlere yardımcı olur.

Tarçın kullanmak: Tarçın, ağız içinde oluşan bakterilerle mücadele etmek için önemli bir bitkidir. İçeceklerinize ve uygun yemeklerinizin içine tarçın koyarak tüketebilirsiniz. Aynı zamanda tarçınlı, şekersiz sakızlar çiğneyerek ağız kokusunu önleyebilirsiniz.

Bol miktarda su içmek: İnsanlarda yaşın ilerlemesiyle birlikte, vücutta sıvı azalması çok sık meydana gelir. Bu durumda oluşan vücut kuruması yanında ağızda dil kuruması meydana gelebilir. Fazla miktarda su içmek hem vücuda yarar sağlar hem de dildeki kurumayı önleyerek ağız kokusuyla mücadele etmekte faydalı olur. Su, ağız içinde üreyen bakterilerin minimum düzeyde tutulmasını sağlar. Bunun yanında tükürük salgısını arttıracağı için ağız kokusunu önler.

Asla burnunuz tıkalı olarak uyumayın: Üst solunum enfeksiyonları, sinüzit gibi hava yolu rahatsızlıkları burun tıkanmasına sebep olabilir. Özellikle geceleri burun tıkalı olduğundan ağızdan nefes almak zorunda kalınabilir. Bu ağız içini ve boğazı kurutacağından bakterilerin üremesi için uygun bir ortam oluşturur. Tükürük salgısının da azalması, durumu daha fazla kötüleştirir. Bu yüzden burnunuz tıkalı olarak uyumamalı, burun tıkanıklığını açacak önlemler alınmalıdır.

Basit şeker tüketimini azaltmak: Basit şeker, beyaz un, fruktoz şurubu ile tatlandırılan bütün gıdalar ağız içinde bakterilerin oluşması için uygun bir ortam oluşturur. Bakteriler bu şekerleri kullanarak hızla çoğalırlar. Atıştırmalık olan tüm şekerli gıdalarda bu basit şekerler bulunmaktadır. Basit şekerler aynı zamanda diş çürüklerine sebep olduğundan ağız sağlığının bozulmasına neden olurlar. Bu yüzden basit şeker tüketimini azaltmalısınız ve bol miktarda su içmelisiniz.

Besinleri iyi çiğnemek: Yemek yerken lokmaların iyi çiğnenmesi, besinlerle tükürük salgısının iyice karışmasına ve ağızda gıda artığı kalmamasına sebep olur. Daha fazla çiğneme hareketi yapmak, daha fazla sayıda bakterinin yerinde çıkarak mideye gitmesine neden olur.

Diş ipi kullanmak: Diş fırçalamakla yerinden çıkarılamayan bakteri ve besin artıkları, diş ipi sayesinde temizlenebilir. Özellikle diş aralarında kalan ve dar bölgelerde birikmiş yemek artıkları ağız içinde hızlı bir şekilde bakteri üremesine neden olur. Bu yüzden dişlerin temizlenmesinde diş fırçası kadar diş ipi kullanımına önem vermeli ve ağız kokusu önlenmelidir.

Sigara içmemek: Sigara alışkanlığı ağız kuruluğuna sebep olduğundan ağız kokusunun oluşmasına sebep olur. Bunun yanında yine ağız kokusuna sebep olan diş eti hastalıklarının oluşmasına sebep olur.

Dili fırçalamak: Dil girintili ve pütürlü yapısı nedeniyle bakterilerin rahatça yüzeyine yerleştiği ve zor temizlenen bir dokudur. Dişlerle beraber dil yüzeyinin ve özellikle arka bölümünün fırçalanması ağız kokusunu önleyebilmek açısından önemlidir. Eğer diş fırçasıyla dil fırçalamaktan rahatsız olursanız temiz bir plastik kaşık kullanıp dil kökünden ucuna kadar sıyırıp temizlemeniz de yeterli olur.

Gargara yapmak: Ağız kokusunu önlemek için ağız spreyleri, sıradan gargaralar ya da nane şekeri kullanmak pek faydalı olmaz. Bunlar kısa süreli alınan önlemlerdir. Ağız kokusunu gerçekten önelemek isterseniz %50 su ve %50 hidrojen peroksit karışımıyla hazırlayacağınız gargara kullanmalısınız.

Bitkisel çay kullanmak: Ağız kokusunu önlemek için biberiye çiçeklerini sıcak suda demleyerek içine limon dilimleri koyarak hazırlayacağınız bitkisel çayı kullanmalısınız. Bunu sabahları aç karnına ve yemeklerden sonra içebilirsiniz. Aynı şekilde ada çayıyla hazırlayacağınız bitkisel çayın içine biraz nane ruhu katarak, bununla ağzınızı çalkalayabilirisiniz.

20’lik dişlerin çekilmesi: Ağızda bulunan gömük ya da yarı gömük şekildeki 20 yaş dişleri enfeksiyonlara neden olacağından ağız kokusuna neden olabilir. Çiğnemeye bir etkisi olmadığından bu dişlerin çekilmesi gerekir.

Elma yemek: Ağız kokusu olanlar elma yiyerek hem nefesini tazeler hem de dişlerin arasına sıkışan besin artıklarının çıkarılmasını sağlar.

Maydonoz çiğnemek: Nefesi ferahlatmakta ve ağız kokusunu önlemekte bir parça maydonozun etkisi çok fazladır.

Yoğurt tüketmek: Gün içerisinde tüketeceğiniz yoğurt ağız kokusuna sebep olan hidrojen sülfür kokusunu yok etmekte etkili olur.

Çeşitli baharatların tüketilmesi: Anason, kişniş, kakule, rezene, karanfil gibi baharatlar ağız kokusunu önleyebileceğinden beslenme içinde yer almalıdır.

Limon tüketilmesi: Ağız kokusu olanlar her gün limon yiyerek bu sorunun önüne geçebilir.